Sylvette

1970, Carl Nesjar / Pablo Picasso

In 1958 was de Noorse kunstenaar Carl Nesjar (1920-2015) een samenwerkingsverband met Pablo Picasso (1881-1973) gestart door ontwerpen uit te voeren in een speciale betontechniek, ontwikkeld bij een fabrikant in Oslo. Onder de oppervlakte van het beton verwerkte Nesjar een laag zwarte kiezelstenen. Hij freesde vervolgens de lijnen van Picasso’s ontwerp uit de bovenste laag van het beton, zodat een grafische compositie van zwarte kiezels zichtbaar werd.
Na een eerste, mislukte poging (1963-1966) van de stedelijke Commissie Stadsverfraaiing om een Sylvette van ca.20 meter hoog te realiseren bij de Kralingse Plas, lukte het tijdens de voorbereidingen voor C’70 om een kleinere versie aan te kopen als blijvend aandenken aan de festiviteiten. Drijvende kracht hierachter was waarschijnlijk Piet Sanders, die ook al deel uitmaakte van de Commissie Stadverfraaiing en nu met Jan van Ettinger in de voorbereidingscomité’s van C’70 zat. Jan van Ettinger, voorzitter van de werkgroep Bouwen en Wonen van het C’70 comité, had het initiatief genomen, gesterkt door een advies van Willem Sandberg, de roemruchte voormalig directeur van het Stedelijk Museum. Hij kreeg voor elkaar dat het monumentale werk voor de nieuwe hoofdingang van het Bouwcentrum werd geplaatst, de meerkosten van de plaatsing/fundering werden door aannemer Van Eesteren (die de uitbreiding van het Bouwcentrum had gebouwd) voor diens rekening genomen.

De twee kunstwerken die Bouwcentrum aan Rotterdam C’70 aanbood: Sylvette (Nesjar/Picasso) en de Communicatiezuil (André Volten). Beide werken hier als ontwerp/montage weergegeven, dit aanzicht van de Sylvette werd de achterkant. (Het Vrije Volk, 19-12-1969)

Controverse

Vanuit de Rotterdamse kunstenaarsgemeenschap bestond er stevig verzet tegen de aanschaf van de Sylvette. Énerzijds vanwege de opvatting dat het forse bedrag (ca.ƒ 80.000) aan kunst van eigen bodem besteed had moeten worden, anderzijds omdat men het een “nep-Picasso” vond: een afbeelding van een Picasso door een betonwerker in elkaar gezet. Dit leidde tot het afblazen van een groot deel van het kunstprogramma van C’70 en blijvende smet op het imago van Sylvette.

Restaurant

Om de verbinding tussen het Bouwcentrum-gebouw en het beeld uit te drukken werd het bedrijfsrestaurant “Sylvette” gedoopt. Die naam zou blijven tot 1985, toen het werd omgedoopt tot “De Mallejan”.

Verhuizing

Na het vertrek van het Bouwcentrum en de verbouwingen in de omgeving stond de Sylvette er wat verloren bij (ze werd ook misbruikt als urinoir). Om haar een prominentere plaats in de Rotterdamse ‘Beeldenroute’ te geven is besloten haar te verhuizen naar de hoek van de Westersingel naast Museum Boijmans. Het spectaculaire transport vond plaats in de nacht van 24 op 25 maart 2003.

De verhuizing van Sylvette. In het onderschrift staat dat het werk in 1971 naar de stad kwam. Dat is niet zo, het is in mei 1970 onthuld, maar in december 1971 is het aan de stad geschonken door het Bouwcentrum.

Sylvette voor- en achterzijde, op haar huidige standplaats.